|
Sadreddîn-i Konevî,
Safiyyüddîn Muhammed Urmevî, Siracüddîn Mahmud Urmevî, İzzeddîn
Urmevî, Celaleddîn Habîb, Sadeddîn-i Ferganî, Fahreddin Irakî,
Kadı Burhaneddin, Kutbeddîn-i Şirazî, Ahî Evran, Ebu Hamid Kirmanî,
Şems-i Tebrizî, Muhammed Behaüddîn Veled, Seyyid Burhaneddin
Muhakkık Tirmizî, Şeyh Hüsameddin Çelebi, Mevlanâ Muhyiddîn
Kayserî, Şeyh Edebâlî, İbn-i Türkmanî, İbrahim-i Hemedanî,
Cemaleddin-i Aksarayî gibi devrin en seçkin âlimleri vardı.
Anadolu'da Türkmenler, Türkçe
konuşup, sözlü ve yazılı edebiyat eserleri meydana getirdiler.
Dinî ve bazı edebî eserlerde Arapça ve Farsça kullanıldı. Halkın
büyük çoğunluğu Türkçe konuşurdu. Daha sonraları Türkçe, edebiyat
dili haline geldi. Ahmed Fakîh, Hoca Dehhanî, Hoca Mesud, Yunus
Emre, Türkçe şiirler söyleyip yazdılar. Yunus Emre, şiirdeki büyük
kudreti ve tasavvuf aşkıyla, Türkçenin en güzel, en iyi
örneklerini verdi. Göçebeler arasında, Oğuznâme ve Dede Korkut
destanlarıyla gâziler arasında çok rağbet bulan Danişmendnâme ve
Battalnâme, bu dönemde sözlü edebiyattan yazılı edebiyete intikal
etti. Mevlanâ Celaleddin-i Rumî ve oğlu Sultan veled, insanlara
doğru yolu gösteren ve nasihat veren eserlerini Farsça yanında
Türkçeyle de yazdılar.
Ticaret: Türkiye
Selçukluları, Anadolu'yu Müslüman ve gayri müslim kavimler
arasında bir köprü haline getirdiler. Dünya ticaret yollarını
açıp, tedbirler aldılar. Ticarî ilişkileri zorlaştıran engelleri
kaldırıp, ülkenin bir çok yerinde kervansaraylar yaptırdılar.
Yolcuların, buralarda hayvanları ile birlikte üç gün ücretsiz
kalma ve yemek yeme hakları vardı. Buralara gelen müslüman ve
gayri müslim, zengin-fakir, hür-köle bütün misafirlere aynı
yemeğin verilmesi ve eşit muamele yapılması esastı. Kervansaraylar
ve hanlar külliye halinde olup, hepsinin cami ve kütüphanesi
vardı.
Anadolu Selçuklu
Sultanlarının Tahta Çıkış Tarihleri
Kutalmışoğlu Süleyman Şah / 1076
Ebü'l-Kasım'ın nâibliği / 1086
Birinci Kılıç Arslan / 1092
Şehinşah (Melikşah) / 1110
Birinci Rükneddin Mesud / 1116
İkinci Kılıç Arslan / 1155
Birinci Gıyaseddin Keyhüsrev (Birinci Hükümdarlığı) / 1192
Rükneddin Süleyman Şah / 1196
Üçüncü Kılıç Arslan / 1204
Birinci Gıyaseddin Keyhüsrev (İkinci hük.) / 1205
Birinci İzzeddin Keykavus / 1211
Birinci Alâeddin Keykubad / 1220
İkinci Gıyaseddin Keyhüsrev / 1237
İkinci İzzeddin Keykavus / 1246
Birinci Keykavus / 1254
Üçüncü Gıyaseddin Keyhüsrev / 1266
İkinci Gıyaseddin Mesud (Birinci hük.) / 1284
Saltanat Mücadelesi / 1296-1298
Üçüncü Alâeddin Keykubad / 1298
İkinci Gıyaseddin Mesud (İkinci hük.) / 1302
Beşinci Kılıç Arslan / 1310
|